Wednesday, January 5, 2011

ХЭРЭГЛЭЭНИЙ АНТРОПОЛОГИ

Хэрэглээний антропологи гэдэг нь практик асуудлуудыг шийдэхэд антропологийн онол, арга зүйг ашиглаж байгаа салбар юм. Мэдээж үүний тулд антропологийн уламжлалт салбарууд болох биологийн, соёлын, хэлний, археологийн гэх дэд судалгаануудын мэдлэг арга зүйг мөн ашиглахыг хичээж байдаг. Жишээлбэл, Уугуул америкчууд буюу индианчуудын орон нутгийн хөгжлийн хөтөлбөрт, археологийн судалгаа тэдний өнөөгийн түүх, соёлын байдлыг тодорхойлоход угсаатны зүй хийх, оршин суугчдын хоорондох хэлийг сэргээхэд хэл шинжлэлийн, хүнс тэжээлийн дутагдалын шалтгааныг тодорхойлоход эмнэлэгийн болон биологийн антропологийн мэдлэг шаардлагатай болдог.
Ерөнхийдөө хэрэглээний антропологичид академик бус захиалагч, үйлчлүүлэгч нарт ажилладаг. Тэдний тоонд засгийн газрийнхан, хөгжлийн байгууллагууд, төрийн бус байгууллага, овог аймаг угсаатны холбоо, сонирхолын бүлгүүд, нийгмийн хмагаалал үйлчилгээ, боловсролын болон бизнесийн байгууллага гэх мэтийг оруулж болно. Угсаатны зүй болон оролцон ажиглах арга зүйг хэрэглээний антропологичид судалгаандаа хамгийн анхдагч хэрэгсэл болгон ашигладаг. Мөн тэд текстийн задлан шинжилгээ, судалгаа, болон бусад эмпирик арга зүйг ашиглан мэдээллээ боловсруулдаг.
Энэ байдал нь ч хэрэглээний антропологичдийг нийгэм соёлын антропологийн цэвэр академик хүрээнийхэнтэй маргаан өрнүүлэхэд хүргэдэг. Нэг нь хэрэглээний антропологичдийг антропологийн соёлыг хөндөхгүй байх зарчмаас урван, гажуу зүйл хийж байна гэдэг бол үүний эсрэг нөгөөх нь антропологийн мэдлэгийн амьдралд ашиглаж байна гэдэг. Мэдээж энэ маргаанд аль нэгийг нь зөв буруу гэж ялгахад төвөгтэй нь ойлгомжтой.
Хэрэглээний антропологичид өөрсдийн гэсэн “Хэрэглээний антропологичдийн нийгэмлэг”, “Хүмүүний зохион байгуулалт” гэсэн сэтгүүл, “Хэрэглээний антропологичдийн медальтай” аж.

No comments:

ДУНДАД УЛС ДАХЬ МОНГОЛ УГСАА БОЛОН ХЭЛНИЙ АСУУДАЛ

Кэмбрижийн Их Сургуулийн Нийгмийн антропологийн тэнхимийн багш Урадын Э.Булаг Англи хэлнээс орчуулсан: Ч.Мөнхтуул  ( Миньзу Их Сургууль, Ант...